Toprak Koruma Projesi, 5403 sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunu kapsamında belirli hallerde hazırlanması gereken bir projedir. Projenin hazırlanmasındaki amaç, gerçekleştirilecek faaliyetler ile toprak kayıplarının önüne geçilmesidir. Bu nedenle, kentsel yerleşim amaçlı imar plânı bulunan yerler hariç olmak üzere,

• Zorunlu olarak kazı veya dolgu gerektiren herhangi bir arazi kullanım faaliyeti sonucu toprak kayıpları ve arazi bozulmaları söz konusu ise araziyi kullananlar tarafından toprak koruma projeleri hazırlanması gerekmektedir.

Planlanan projelerin yatırım süreçlerinde doğal veya yapay nedenlerden dolayı toprak kayıplarının önüne geçilmesi; arazi kullanım plânları, tarımsal amaçlı arazi kullanım plân ve projeleri ile toprak koruma projelerinin uygulamaya konulması ile sağlanır. Özellikle Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü kayıtlarına arazi niteliğinin tarım alanı olarak belirtildiği alanlar başta olmak üzere;

• Faaliyetin gerçekleştirileceği bölgenin İl Tarım ve Orman Müdürlüğü uzmanlarınca yerinde yapılan incelemeler ile “Toprak Koruma Projesi” hazırlanmasının talep edildiği alanlar için uygulama zorunludur.

İl Tarım ve Orman Müdürlükleri, planlanan yatırımın, ÇED Raporu ve Proje Tanıtım Dosyası süreçlerinde Toprak Koruma Projesi hazırlanması ve onaylatılması şeklinde kurum görüşü bildirmektedirler. Bu gibi durumlar, ÇED süreci içerisinde ya da süreç tamamlandıktan sonra, filli yatırıma başlamadan önce projenin hazırlatılıp onayının alınması gerekmektedir. Toprak Koruma Projeleri hazırlandıktan sonra bölgenin İl Tarım ve Orman Müdürlükleri’ne sunulmakta ve yine müdürlük tarafından onay işlemleri gerçekleştirilmektedir.

5403 sayılı Toprak Koruma ve Arazi Kullanımı Kanunu’nun 12. Maddesinde Toprak Koruma Projeleri’nin hazırlanması ilişkin genel esaslar yer almaktadır. Bu esaslar;

1. Toprağın bulunduğu yerde, doğal fonksiyonlarını sürdürebilmesinin sağlanması amacıyla korunması esastır.
2. Kentsel yerleşim amaçlı imar plânı bulunan yerler dışında, zorunlu olarak kazı veya dolgu gerektiren herhangi bir arazi kullanım faaliyeti sonucu toprak kayıpları ve arazi bozulmaları söz konusu ise araziyi kullananlar tarafından toprak koruma projeleri hazırlanır veya hazırlattırılır.
3. Toprak koruma projeleri arazi bozulmalarını ve toprak kayıplarını önlemek için gerekli olan sekileme, çevirme, koruma duvarı, bitkilendirme, arıtma, drenaj gibi imalat, inşaat ve kültürel tedbirleri içerir, en az bir ziraat mühendisi sorumluluğunda hazırlanır ve valilik tarafından onaylanır.
4. Heyelan, sel ve rüzgar gibi doğal olaylar sonucu meydana gelen toprak kayıplarını önlemek için valilikler, toprak koruma projelerini hazırlatarak uygulamasını yapar veya yaptırır.
5. Toprak koruma projelerinin gerekliliği, hazırlanması, uygulanması, yetki ve sorumlulukların belirlenmesi ile ilgili usûl ve esaslar, Bakanlıkça hazırlanacak yönetmelikle belirlenir.

Toprak Koruma Projesini Kimler Hazırlar?

Tarım ve Orman Bakanlığı ile Ziraat Mühendisleri Odası’ndan, yetki belgesine sahip Ziraat Mühendisleri tarafından hazırlanır.